Toespraak 21 sept 2024
Beste mensen,
Fijn dat jullie er zijn!
Mijn compliment voor jullie aanwezigheid: veel andere mensen lijken hun kop in het zand te steken voor de oorlogsellende en oorlogsdreiging of zeggen dat zij dat geweld weliswaar niet willen, maar dat het niet uit maakt wat zij er van vinden. Dat hun individuele stem niet telt. Het maakt echter wel degelijk uit wat je er van vindt! De geschiedenis laat dat doorlopend zien!
Martin Luther King die er geweldloos voor zorgde dat mensen van kleur in de jaren zestig stemrecht kregen in de VS,
Gandhi die er geweldloos voor zorgde dat India bevrijd werd van de koloniale overheersing van de Engelsen.
Aletta Jacobs* die in Groningen de weg bereidde voor Nederlandse vrouwen om te studeren en een zeer belangrijke bijdrage leverde aan het vrouwenstemrecht.
Niet iedereen kan zo zijn stempel drukken op de geschiedenis, maar al deze mensen die ik net noemde, hadden steun van mensen in hun omgeving. Morele steun èn praktische steun. Zonder die steunende mensen hadden die grootheden nooit geschiedenis geschreven! Iedere stem, iedere persoon is van waarde! Iedereen draagt op een of andere manier bij aan de geschiedenis door de dingen die zij wel doen en niet doen.
Ook een grootheid is de Oostenrijkse Bertha von Suttner. Bertha von Suttner schreef eind 19e eeuw een boek over oorlog, dat in 26 talen is verschenen en heel veel mensen heeft beïnvloed. Haar boek maakt duidelijk hoe belangen en ideeën leiden tot het ontstaan van oorlogen, hoe de waarheid geweld wordt aangedaan om te rechtvaardigen dat er geïnvesteerd wordt in wapens, om te rechtvaardigen dat het leger gemobiliseerd wordt, om te rechtvaardigen dat er wordt geëscaleerd, om te rechtvaardigen dat er wordt aangevallen, om te rechtvaardigen dat er onschuldige burgerslachtoffers vallen. Het boek en haar inspanningen voor vrede waren een belangrijke aanzet voor de Eerste Internationale Vredesconferentie in 1899 in Den Haag. Ook de bouw van het Vredespaleis in Den Haag en de Nobelprijs voor de Vrede is mede aan haar te danken. Voor al haar inzet voor Internationale vredeswetgeving ontving zij in 1905 zelf de Nobelprijs voor de Vrede.
Inmiddels hebben we in Den Haag ook het Internationaal strafhof en het Internationaal gerechtshof. Het Internationaal strafhof is in 2002 opgericht met als doel personen te vervolgen die verantwoordelijk zijn voor genocide en oorlogsmisdaden. Meerdere leiders zitten inmiddels lange gevangenisstraffen uit!
Ook het Internationaal Gerechtshof is gevestigd in Den Haag. Dit gerechtshof houdt zich sinds 1945 bezig met rechtsgeschillen tussen staten. Het heeft diverse staten veroordeeld, maar bezit zelf geen sanctiemogelijkheden. De landen aangesloten bij de VN moeten die sancties uitvoeren maar dat gebeurt nog onvoldoende en moet nog verbeterd worden. Hier zijn mogelijkheden voor en Groningers voor vrede heeft een interessante jurist uitgenodigd die daarover komt vertellen. Hij denkt dat óók burgers daarbij kunnen helpen. Deze jurist komt naar Groningen op 17 oktober. Informatie daarover kan je vinden op de site Groningersvoorvrede.nl bij het kopje Vredesactiviteiten.
Groningers voor vrede is opgericht om te proberen iets te doen aan de menselijke tragedies in landen als Palestina-Israël , Oekraïne en Soedan. Inmiddels escaleert de oorlog met Rusland en wordt de NAVO en ook Nederland daar steeds meer bij betrokken. Die escalatie moeten we met zijn allen proberen te stoppen, omwille van onze gezondheid, onze vrijheid en onze kwaliteit van leven. Dat er oorlogen zijn is niet een natuurwet. Laten we als mensheid onze intelligentie en vindingrijkheid inzetten voor vrede. Vrede – het – kan!
* Aletta Jacobs heeft zich ook internationaal enorm ingezet voor vrede en namens een internationaal vrouwenvredescongres bezoeken gebracht aan regeringen in de halve wereld om wetgeving en wijsheid te bepleiten.